install-module eNLib

install-module eNLib

nie tylko udało mi się skończyć* moduł eNLib, ale również opublikować w PowerShell Gallery. przy okazji tego drobnego sukcesu chciałem podzielić się kilkoma doświadczeniami z pisania modułów. wszędobylska zasada Pareto (lub dla bardziej dociekliwych – prawo Zipfa) okazała się sporym wyzwaniem – im bliżej końca, tym trudniej. dla tego słowo opisu samej biblioteki, oraz z czym były największe problemy przy jego wykończeniu.

tak, że teraz instalacja biblioteki sprowadza się do trywialnego 'install-module eNLib’ a źródła można również pobrać z GitHub.

[*skończyć w metodyce CI/CD, czyli najważniejsze gotowe, a z resztą jakoś to będzie (; ]

eNLib

typowa biblioteka użytkowa – kiedy skryptów pisze się dużo, bardzo szybko okazuje się, że pewne funkcje ułatwiające życie, wykorzystuje się w niemal każdym skrypcie. dla mnie taką funkcją jest write-log – funkcja, która forkuje wszelkie informacje zarówno na ekran jak do pliq. dzięki temu nie muszę zastanawiać się nad 'verbose’ [który ma swoje wady] i mam gwarancję, że wszystko co widzę, będzie również w logu. koniec zastanawiania się, że jakiś błąd śmignął na ekranie i nie wiadomo co to. łatwiej też troubleshootować – 'prześlij mi log z przebiegu’ i wszystko będzie jasne.

żeby logować do pliq, należy go zainicjalizować. i z tym było najwięcej zabawy, o czym za chwilę. drugą (czy też raczej zerową) funkcją, jest zatem start-logging, inicjalizująca zmienną $logFile i sam plik logu. jeśli wywoła się write-log bez uprzedniej inicjalizacji – zostanie automatycznie wykonana. wywołanie jawne pozwala na użycie dodatkowych atrybutów – założenie logu o zadanej nazwie, w zadanym folderze lub w katalogu 'documents’ użytkownika.

każdy plik logu zawiera podstawowe informacje dot. środowiska uruchomieniowego, każdy wpis ma timestamp a dodatkowo można tagować linijki błędów/ostrzeżeń/ok przy pomocy parametru 'type’ – nie tylko pokazuje w innym kolorze, co pomaga podczas pracy bieżącej, ale dodaje tak 'ERROR:’ czy 'INFO:’ w logu, pomagając przeszukiwać go później:

*logging initiated 02/06/2021 09:30:41 in C:\Users\nexor\OneDrive\Documents\Logs\_console-2102060930.log
*script parameters:
<none>
***************************************************
09:30:41> test
09:30:42> ERROR: test error

jasna sprawa, jako wiadomość można podać dowolny obiekt, który zostanie skonwertowany do tekstu. szczegóły oraz przykłady użycia – 'man write-log -examples’, 'man start-logging -full’ – więc nie rozpisuję się.

ponadto moduł zawiera funkcje

  • new-randomPassword – generuje ciąg znaków o zadanej złożoności
  • get-AnswerBox – Formsowe okienko OK/Cancel
  • get-valueFromInputBox – Formsowe okienko pozwalające na wpisanie promptu użytkownika
  • get-ExchangeConnectionStatus – weryfikacja połączenia z Exchange [Ex/EXO]
  • connect-Azure – weryfikacja połączenia z Azure

te funkcje są wersjach słabo przetestowanych i na pewno nie są dopieszczone tak jak write-log, którego po prostu używam nagminnie [już nawet odruchowo wpisuje wrtite-log zamiast write-host (; ]. na pewno powoli będę nad nimi pracował – skoro są opublikowane, to będą potrzebowały trochę więcej atencji.

Z czym było najwięcej zabawy?

z uniwersalnym inicjowaniem pliq logu i tzw. ’scopes’ dla zmiennych. idea jest trywialna, ale w praktyce okazało się to zabójcze. np:
  • jeśli funkcja odpalana jest bezpośrednio z konsoli, to $MyInvocation ma inną wartość niż…
  • …kiedy odpali się ze skryptu. ale co jeśli…
  • …funkcja uruchamiana jest przez inną funkcję, która wywołana jest ze skryptu?

przyjąłem default, że plik logu będzie miał nazwę '_<nazwa-skryptu>-<datestamp>.log’ . i żeby ową nazwę skryptu pobrać, trzeba zastosować inną metodę, zależnie od kontekstu – opisanego wyżej. 3ci opisany przypdek, choć wydaje się być najbardziej złożony, jest równocześnie domyślnym:

  • nie chcemy pamiętać i inicjalizować logu, więc po prostu w skrypcie zamieszczamy 'write-log „coś tam”’
  • funkcja write-log wykrywa, że to pierwsze użycie, więc woła start-logging.
  • dodatkowo obie funkcje są w module, a więc w zewnętrznym skrypcie

zmienne typu $MyInvocation to zmienne automatyczne, tworzone w trakcie egzekucji skryptu. maja więc określony kontekst, czy też zakres (scope) i w każdym będą miały inną, lokalną wartość. do tego nie można założyć konkretnego scenariusza – muszą być obsłużone wszystkie. z tego powodu kawałek inicjalizacji musiał zostać przeniesiony do samego write-log, choć łamie to logikę [powinno być wszystko w start-logging]:

    #if function is called without pre-initialize with start-logging, run it to initialize log.
    if( [string]::isNullOrEmpty($script:logFile) ){
        #these need to be calculated here, as $myinvocation context changes giving library name instead of script
        if( [string]::isNullOrEmpty($MyInvocation.PSCommandPath) ) { #it's run directly from console.
            $scriptBaseName = 'console'
        } else {
            $scriptBaseName = ([System.IO.FileInfo]$($MyInvocation.PSCommandPath)).basename 
        }
        if([string]::isNullOrEmpty($MyInvocation.PSScriptRoot) ) { #it's run directly from console
            $logFolder = [Environment]::GetFolderPath("MyDocuments") + '\Logs'
        } else {
            $logFolder = "$($MyInvocation.PSScriptRoot)\Logs"
        }
        $logFile = "{0}\_{1}-{2}.log" -f $logFolder,$scriptBaseName,$(Get-Date -Format yyMMddHHmm)
        start-Logging -logFileName $logFile
    }
zmienna $logFile jest wykorzystana jako flaga – jeśli nie jest zainicjowana, odpalana jest 'start-logging’. zmienna jest eksportowana, więc można jej potem używać wewnątrz własnych funkcji np. żeby poinformować, 'zapis przebiegu jest zapisany w $logFile’.
drugim problemem/ciekawostką, nad którą chwilę musiałem się pogłowić, było umożliwienie funkcji konsumpcji dowolnej ilości parametrów. znów teoretycznie – sprawa prosta. wystarczy dodać 'ValueFromRemainingArguments=$true’ i pozamiatane…. tak przynajmiej wynikało z licznych przykładów dostępnych w necie. tyle, że te przykłady zawsze pokazywały sytuację, gdzie był tylko jeden parametr – a tu, funkcja ma ich kilka. i za każdym razem wywalało błąd, próbując podstawić pod nie wartość, która miała iść jako 'message’. podobną funkcjonalość ma write-host. wszystkie przykłady zadziałają:
write-log "jakis text"
write-log jakis text
write-log jakis -type ok text
z tą różnicą, że write-host zapisze wszystkie parametry w jednej linii, write-log – w oddzielnych liniach. zgubna okazała się … poprawność zapisu parametrów. kiedy deklaracja nagłówka była 'pełna’, przekazywanie nie działało prawidłowo:
    param(
        #message to display - can be an object
        [parameter(ValueFromRemainingArguments=$true,mandatory=$false,position=0)]
            $message,
        #adds description and colour dependently on message type
        [parameter(mandatory=$false,position=1)]
            [string][validateSet('error','info','warning','ok')]$type,
        #do not output to a screen - logfile only
        [parameter(mandatory=$false,position=2)]
            [switch]$silent,
        # do not show timestamp with the message
        [Parameter(mandatory=$false,position=3)]
            [switch]$skipTimestamp
    )
natomiast po usunięciu deklaracji prametrów udało się uzyskać porządany efekt:
    param(
        #message to display - can be an object
        [parameter(ValueFromRemainingArguments=$true,mandatory=$false,position=0)]
            $message,
        #adds description and colour dependently on message type
            [string][validateSet('error','info','warning','ok')]$type,
        #do not output to a screen - logfile only
            [switch]$silent,
        # do not show timestamp with the message
            [switch]$skipTimestamp
    )
nie wiem czy 'pedanteryjna’ wersja deklaracji pozwalająca na pożądany efekt, a póki co nie udało mi się znaleźć sposobu na zdebugowanie write-host. ale pewnie kiedyś poświęcę czas, żeby go podejrzeć i przeanalizować.

2o/8o

choć write-log używam od dawien-dawna, czyli większość pracy niby była zrobiona, okazało się, że to jest to 2o% pracy, robiące 8o% wyniq. kiedy zacząłem robić z tego moduł, z myślą o publikacji, pozostałe 8o% pracy, stanowiące 2o% tego, co widać to:
  • testy, testy i jeszcze raz testy – w różnych konfiguracjach. i tak nie zrobiłem wszystkich – choćby z wersji core.
  • opisanie funkcji wraz z przykładami.
  • zapanowanie nad inicjalizacją logu bez względu na sposób uruchomienia
  • prawidłowe przygotowanie do publikacji jako moduł
mam nadzieję, że komuś ułatwi pracę (:
eN.

bezpieczne hardcodowanie hasła w skrypcie

bezpieczne hardocodowanie hasła?

uruchamiając skrypt, najbezpieczniej jest NIE hardcodować hasła. jeśli coś jest w skrypcie, to znaczy, że może być wykorzystane w nieautoryzowany sposób. jednak przykłady z życia pokazują, że czasem taka jest konieczność .. czy po prostu zlecenie (; przykład – obsługa wsparcia, która ma korzystać ze skryptu, który gdzieś tam sobie sięga. to 'gdzieś tam’ to środowisko, w którym nawet owa obsługa nie ma konta.

podstawowe zasady bezpieczeństwa to 3xA (AAA) – Authentication, Authorization & Accounting. jeśli utworzymy konto serwisowe, które ma coś wykonywać w imieniu uruchamiającego, to aby nie złamać zasady AAA i być w stanie stwierdzić kto wykonał daną akcję, trzeba to przesunąć do miejsca, gdzie uruchamia się skrypt/aplikację i umieć to powiązać… dalej mogłoby być o SIEM i tak dalej… ale nie o tym tutaj. ogólnie najważniejsze – wykorzystanie konta serwisowego (w środowisq legacy-domain), czy aplikacji proxy (tak jak działa to w Azure) nie musi koniecznie być złem, ale pozostaje pytanie… *jak zamieścić hasło skrypcie tak, aby nie wyciekło wraz ze skryptem?*

najbezpieczniej byłoby wykorzystać certyfikat… tak to można zrobić np. dla aplikacji Azure. niestety w środowisq klasycznym, gdzie mamy np. wykonać akcję w domenie, nie jest to łatwe. najbezpieczniej byłoby umieszczenie serwisu aka proxy, który działa sobie na serwerze w owej domenie i do tegoż serwisu uwierzytelniać się certyfikatem. spoko ale to developerka i do 'małych projekcików’ czy 'drobnych narzędzi’ – po prostu jest za duża czasochłonność (czyt. koszt), nie wspominając o tym że napisanie własnego serwisu (np. wystawiającego REST API) to nie jest już skryptowanie. to developerka.

no więc zróbmy to, co da się zrobić tak, aby było szybko i *możliwie* bezpiecznie.

…na ile się da

skoro nie jesteśmy w stanie uwierzytelnić się certyfikatem, to przynajmniej zaszyfrujmy hasło certyfikatem. co nam to da:

  • dany skrypt będzie działał wyłącznie na tej maszynie gdzie jest certyfikat i dla tych osób, którym na to pozwolimy.

żeby była jasność – jeśli ktoś, kto ma złe intencje będzie tego skryptu używał, to sobie hasło odkoduje. ale po pierwsze – 'pierwszy lepszy’ tego nie zrobi, po drugie – jeśli założylibyśmy takiej osobie konto, to i tak wykorzysta je do niecnych celów. trzeba wiedzieć że to może być rozwiązanie *good enough* i tylko w tym kontekście można nazwać je 'bezpiecznym’. spory disclaimer ale nie chcę przypadkowych czytelników wprowadzić w błąd.

jak już wyjaśniłem co rozumiem przez 'bezpieczne’, recepta:

  1. załóż konto w domenie, bez żadnych dodatkowych uprawnień
  2. dobrze byłoby poustawiać 'deny’ dla takiego konta, przykrajając odpowiednio uprawnienia – wedle potrzeby, uznania i paranoia-level
  3. nadać uprawnienia do tego, do czego będzie wykorzystywane
  4. wygenerować odpowiedni certyfikat, zainstalować go i odpowiednio nadać uprawnienia
  5. zaszyfrować hasło certyfikatem
  6. i voila.. można go wykorzystać w skrypcie

punkty 1-3 pominę, natomiast 4-6 zaraz opiszę.

dzięki takiej konfiguracji – skrypt, nawet skopiowany czy przypadkowo udostępniony, na niewiele się zda. aby wydobyć hasło – trzeba mieć dostęp do klucza prywatnego certyfikatu.

generowanie certyfikatu

super proste, przy czym do tego celu cert musi spełniać odpowiednie funkcje, czyli (nomen-omen) kluczem jest dobry key-usage i document type:

$cert=New-SelfSignedCertificate -DnsName "script automation" -CertStoreLocation "Cert:\CurrentUser\My" -KeyUsage KeyEncipherment,DataEncipherment,KeyAgreement -Type DocumentEncryptionCert

$cert|Export-PfxCertificate -FilePath C:\temp\scriptautomation.pfx -Password (ConvertTo-SecureString -String "secret-string" -Force -AsPlainText)

dodatkowo można certyfikat usunąć z własnego komputera tak, aby jedna kopia była w pliq:

$cert|remove-Item

…albo zachować go jako backup a usunąć potem plik. up2u.

instalacja w środowisq docelowym

najłatwiej oczywiście kliknąć sobie na pliq pfx i wybrać opcję 'local machine’. jeśli umieścimy w 'current user’ to będzie dostępny tylko dla nas.

kolejną hiper-istotną kwestią jest *NIE włączanie* możliwości exportu klucza.

jeśli ktoś woli z PowerShell – należy użyć ’import-pfxCertificate*bez* parametru -exportable.

Import-PfxCertificate -FilePath C:\temp\scriptautomation.pfx -Password (ConvertTo-SecureString -string "secret-string" -force -AsPlainText) -CertStoreLocation Cert:\LocalMachine\My\

ciekawostka: w PS 5.1 ten commandlet ma dodatkowy parametr, nieopisany w doc, protectPrivateKey, który pozwala wykorzystać Virtual Secure Mode.

to połowa sukcesu – bo do tak zaimportowanego certyfikatu, nikt bez uprawnień administratora nie będzie mógł skorzystać. należy nadać uprawnienia do klucza prywatnego:

  1. odpal 'certlm.msc’ (zarządzanie certyfikatami komputera)
  2. wybierz certyfikat i kliknij PGM
  3. jest tam opcja 'manage private keys…’

4. nadaj uprawnienie READ (nie FC!) dla wybranych osób

kodowanie i odkodowanie hasła

teraz już z górki. przygotowanie środowiska to bardziej wymagający element, ponieważ hasło można zaszyfrować za pomocą polecenia ’protect-cmsMessage’:

C:\_scriptz :))o- Protect-CmsMessage -To 'cn=script automation' -Content 'moje tajne hasło'
-----BEGIN CMS-----
MIIBtAYJKoZIhvcNAQcDoIIBpTCCAaECAQAxggFMMIIBSAIBADAwMBwxGjAYBgNVBAMMEXNjcmlw
dCBhdXRvbWF0aW9uAhB2BdZafxn2nkcWjQNvBi+pMA0GCSqGSIb3DQEBBzAABIIBAFY0TU8LAPl4
4IAWp9tGDOZK/bAEwQpZPix5dz8AoOpaDckpZ8dqatggEKq7vo4VX6wL4sBkImQoZrCZjkT7oCSi
N1YFDOIghjD7e2mIvEl/Gq2bReUbsFQ0iw6Wg1K8zVLBzDQAIUHgJvaV2Ssf4nCJ8WfW5d9UzmBB
JpHAmy7cdofboQt6hRz0wafGNivD47z2xNSSVyhqHVUzBt6NWmAYouFMGYGsBZBuOHXnQJzh+saG
Q5VpWxZGRHzM3igl8IgYDF75R+b/FSfciPu5Se2eeD6xxHrPj9rfLm37KVIab/4+QA/lRFVt4cwA
ztjhh8puyPqYgKCE7t0Tp5VNQv4wTAYJKoZIhvcNAQcBMB0GCWCGSAFlAwQBKgQQjmYztOm64boC
6XqnH/9kMYAgYTQlOXeGex7qMH5S5gVRKy/JOhfIdqlabP9e/N/6iRk=
-----END CMS-----

ciekawostka: przy tym mechaniźmie szyfrowania (Cryptographic Message Syntax), uruchomienie tego polecenia, da za każdym razem inny wynik

jeśli ktoś nie pamięta nazwy certu, to można je szybko wylistować:

C:\_scriptz :))o- ls Cert:\LocalMachine\My\

PSParentPath: Microsoft.PowerShell.Security\Certificate::LocalMachine\My

Thumbprint Subject
---------- -------
B643393E34BDC10BE2266F307F63A712578416F1 CN=script automation

wkleić sobie ten ciąg do skryptu i kiedy potrzebne jest hasło, użyć unprotect-CMSMessage… np. tak:

[string]$encPass="-----BEGIN CMS----- 
MIIBtAYJKoZIhvcNAQcDoIIBpTCCAaECAQAxggFMMIIBSAIBADAwMBwxGjAYBgNVBAMMEXNjcmlw
dCBhdXRvbWF0aW9uAhB2BdZafxn2nkcWjQNvBi+pMA0GCSqGSIb3DQEBBzAABIIBAFY0TU8LAPl4
4IAWp9tGDOZK/bAEwQpZPix5dz8AoOpaDckpZ8dqatggEKq7vo4VX6wL4sBkImQoZrCZjkT7oCSi
N1YFDOIghjD7e2mIvEl/Gq2bReUbsFQ0iw6Wg1K8zVLBzDQAIUHgJvaV2Ssf4nCJ8WfW5d9UzmBB
JpHAmy7cdofboQt6hRz0wafGNivD47z2xNSSVyhqHVUzBt6NWmAYouFMGYGsBZBuOHXnQJzh+saG
Q5VpWxZGRHzM3igl8IgYDF75R+b/FSfciPu5Se2eeD6xxHrPj9rfLm37KVIab/4+QA/lRFVt4cwA
ztjhh8puyPqYgKCE7t0Tp5VNQv4wTAYJKoZIhvcNAQcBMB0GCWCGSAFlAwQBKgQQjmYztOm64boC
6XqnH/9kMYAgYTQlOXeGex7qMH5S5gVRKy/JOhfIdqlabP9e/N/6iRk=
-----END CMS-----"

try {
  $cert = Get-ChildItem Cert:\LocalMachine\My\B643393E34BDC10BE2266F307F63A712578416F1 -ErrorAction stop
} catch {
  write-log "missing authentication certificate. quitting" -type error
  retrun $null
}
  if(-not $cert.HasPrivateKey) {
  write-log "missing decription factor. quitting." -type error
  return $null
}
  $certCN = $cert.Subject
try {
  [securestring]$secStringPassword = ConvertTo-SecureString (Unprotect-CmsMessage -Content $encPass -To $certCN -ErrorAction stop) -AsPlainText -Force
} catch {
  write-log "error decrypting auth password $($_.exception)" -type error
  return $null
}
[pscredential]$creds = New-Object System.Management.Automation.PSCredential ('CORP\SVC-contactCreator', $secStringPassword)

inne scenariusze i metody

jakiś czas temu linkowałem dostęp do EXO certyfikatem. wygodne.

a podczas uruchamiania własnych skryptów, i tam gdzie wystarczą zwykłe credsy, nie chce mi się wpisywać hasła. zapisuję więc je sobie do pliq:

if(test-path $credsFile) {
    $myCreds = Import-CliXml -Path $credsFile
    write-log "used saved credentials in $credsFile" -type info
} else {
    $myCreds=Get-Credential
    if($NULL -eq $myCreds) {
        write-log 'Cancelled.' -type error
        exit -3
    }
    if($saveCredentials) {
        $myCreds | Export-Clixml -Path $credsFile
        write-log "credentials saved as $credsFile" -type info
    }
}

get-Credential używa DPAPI i w 'zamkniętym’ środowisq (np. na własnym lapq) w zupełności wystarcza. z tego co kojarzę szyfrowane jest kluczem użytkownika i komputera więc taki plik, aby był odczytany, musi być w tym samym środowisq. mimo wszystko w 'otwartym’ środowisq raczej nie należy stosować takich metod.

eN.

 

125. WGUiSW – VSC okiełznane

wypluwałem już swoje frustracje dot. Visual Studio Code w poprzednich wpisach… i choć nadal są aktualne, to jak to w większości bywa, uczymy się żyć z niedoskonałościami, jeśli zalety przeważają wady.

na najbliższym WGUiSW, we wtorek 1.XII, będę miał SNACKa (krótka prezentacja, 2o min), na której pokażę czemu, pomimo niestabilności i dość wysokiego progu wejścia w VSC, jednak warto zainteresować się tym edytorem.

oczywiście to tylko przekąska do właściwych prezentacji – Krzyśka i Roberta oraz Hobby Marcina. czyli jak zwykle: warto poświęcić popołudnie na trochę wiedzy (:

eN.

passwordless EXO connection

przeglądając ostatnio changelog dla commandletów ExchangeOnlineManagement znalazłem bardzo miłą informację.

po pierwsze w końcu PS dla EXO zaczyna się normalizować. po dziwnych zawirowaniach i wydania ExchangeOnline 1.0.1 określonej jako… V2, w końcu ktoś poszedł po rozum do głowy i dał i wersję 2.x . niby drobna rzecz, ale istotna, ze względu na przejrzystość.

ponadto, pomimo że GraphAPI dla EXO jeszcze nie ma, dostarczony został [trochę wydrutowany, ale zawsze] sposób, na bezhasłowe połączenie do konsoli. nie wymaga to zbyt dużo gimnastyki, a pozwala na tworzenie skryptów w trybie nienadzrorowanym [unattended].

eN.

w-files on github

GH

moja Babcia mawiała: „przyszła kryska na matyska„. może nie w takim terminalnym znaczeniu, ale i do mnie przyszło to, co nieuniknione – przesiadka na GitHub.

to oczywiście proces, każdy skrypt muszę odkurzyć a wiadomo… jak się patrzy na swój kod sprzed kilq lat, to czasem kończy się na … napisaniu od nowa. tak było np. ze skryptem, służącym do ściągania darmowych eBooków MSPress.

public vs customer

większość skryptów przygotowuję w ramach różnych projektów. pomimo, że staram się używać prawidłowych zasad pisania, to jednak przerobienie skryptu napisanego dla konkretnego środowiska na uniwersalny, czasem wręcz nie ma sensu. każde środowisko, każdy klient, każdy projekt – to tak specyficzna kombinacja, że nawet sens danej automatyzacji jest tak specyficzny, że nie da się go 'zuniwersalizować’.

to dość ciekawa lekcja – wziąć coś, co uważa się za dobrze napisane i przygotować to do opublikowania. nagle okazuje się, że komentarze słabe, że jakieś zmienne głupio poopisywane, że braqje obsługi błędów, bo przecież dla siebie nie trzeba…. w sumie te tematy gdzieś przez WF się przewijają, ale z początkowego pomysłu żeby po prostu opublikować bibliotekę, już po kilq minutach wiedziałem, że to byłby duży błąd.

ale powolutq będę tą bibliotekę rozszerzał.

VSC po miesiącu

Visual Studio Code zagościło już na moich wszystkich stacjach. ale cały czas jest powodem wielu frustracji – to przykład szwajcarskiego scyzoryka. ma wszystko, ale jak się chce nim coś konkretnego to okazuje się że problem – za krótki, żeby chleb ukroić, za wąski i za ostry do masła, niby wszystko się da, ale w ręq nie leży dobrze… itd…

najprostsze rzeczy nagle okazują się skomplikowane… ale cóż. jak już się to dostosuje, to sporo ułatwia. jednak tak ogólnie: nie polecam. chyba, że ktoś na prawdę trzepie tych skryptów na potęgę i to nie sam tylko w teamie. z gita można korzystać ze zwykłej linii poleceń więc ISE+git też jest dobrym zestawem. ale liczę na to, że ten zainwestowany czas się kiedyś zwróci… poza tym jest challenge (;

PPB eN.

GUI w skryptach – porównanie

Zadanie

zadanie jest proste – napisać GUI, które pozwoli wyłączyć maszynę w Azure z opcją force. tego normalnie z interfejsu zrobić się nie da, a operacja potrzebna. chodzi o przeniesienie zadania z 2giej czy 3ciej linii wsparcia do 1szej, czyli nie ma opcji na jakąkolwiek linię poleceń. musi być GUI.

 

poniżej dwa skrypty, które realizują to samo zadanie. jeden napisany w tym co PS daje [z małym wyjątkiem], drugi w Formsach. przykład ma posłużyć do porównania tych metod i pozwolić się zastanowić jakie są 'za’ i 'przeciw’ dla obu.

(prawie) natywny PowerShell

pełny skrypt można pobrać z GitHuba, poniżej omówienie fragmentów.

założeniem tej wersji jest szybkość działania i uniwersalność. nie korzystam póki co z wersji PS Core ale na pewno korzystanie z biblioteki forms nie będzie możliwe. dla Core można korzystać z XAML UI, którego również jeszcze nie testowałem. jak już pisałem – jedną z bolączek pisania skryptów z GUI jest już sam dobór bibliotek i decyzja 'gdzie ten skrypt będzie uruchamiany i przez kogo’ /:

dla tego 'natywne’ skrypty zachowują lepszą kompatybilność i uniwersalność.

niestety natywnych kontrolek jest niezmiernie mało. najważniejszą jest out-GridView, które umożliwia wyświetlenie listy lub obiektów w postaci interaktywnej tabeli, pozwalając na sortowanie, filtrowanie etc. pozwala również na wybranie pojedynczego lub wielu elementów – czyli może być przydatny również wtedy, kiedy chcemy pozwolić użytkownikowi wybrać obiektów do dalszego przetworzenia. i choć daje wiele możliwości, to równocześnie bardzo niewielką kontrolę.

fragment kodu do którego się odwołuję to:

function select-RG {
  param(
    $RGList 
  )
  write-host -ForegroundColor Yellow "Select Resource Group VM resides on"
  $RG=$RGList|out-gridview -title 'Select Resource Group' -OutputMode Single
  if([string]::isNullOrEmpty($RG)) {
    write-host 'cancelled by user. quitting' -foreground Yellow
    exit -1
  }
  write-host "$($RG.ResourceGroupName) chosen. reading VMs..."
  return $RG.ResourceGroupName
}

w szczególności linia pokazująca listę odczytanych Resource Groups w postaci interaktywnej. Out-GridView 'daje-to-co-daje’ czyli nie da się kontrolować wyglądu okna. to co możemy zrobić to:

  • title: ustawić tytuł okna. ponieważ nie jest to coś, co rzuca się specjalnie w oczy, staram się poprzedzać to dodatkowo odpowiednim komunikatem na ekranie. zwiększy to prawdopodobieństwo, że użytkownik tego nie przegapi i będzie widział po co w ogóle jakieś okno mu wyskaqje na ekran.
  • OutputMode: przyjmuje wartości 'single’ lub 'multiple’ dzięki czemu możemy kontrolować czy oczekujemy pojedynczego wyniku czy listy. np. jeśli piszemy skrypt, który usuwa pliki – chcemy mieć możliwość wybrania od razu wielu. tutaj użyte jest 'single’ co bloqje opcję multi-choice. dodatkowo ten parametr *zastępuje* passthru.
  • PassThru: to starsza wersja, nie jestem pewien w której wersji pojawiło się OutputMode… w każdym razie sam 'ogv’ [bo taki ma alias] po prostu wyświetla. można się pobawić i zamknąć. tyle. natomiast dodanie opcji PassThru [lub użycie OutputMode] spowoduje dodanie guzika wyboru 'OK’, po wybraniu którego wybrane elementy zostaną przesłane jako wyniki [pipelined].

siła tkwi w prostocie. chwilę później jednak można zobaczyć:

do {
  #choose RG
  $ResourceGroupName=select-RG -RGList $RGsInThisSub
  $VMlist=get-VMList -RGname $ResourceGroupName
  if([string]::isNullOrEmpty($VMlist)) {
    write-host "This Resource Group do not contain any VMs. Do you want to select another RG?"
    switch (
      [System.Windows.Forms.MessageBox]::show($this,"Choose another Resource Group?",'CONFIRM','OKCancel') 
    ) {
      'OK' {
        #do nothing - VMList is null which will trigger loop
      }
      'Cancel' {
        Write-Host -ForegroundColor Yellow "operation cancelled by the user. quitting."
        exit -1
        } 
    }
  }
} while( [string]::isNullOrEmpty($VMlist) )

czemu nagle pojawia się Forms? to niestety sqcha twórców PowerShell – o ile WScript dysponował prostym okienkiem OK/Cancel, o ile jest OGV w PS… o tyle nie ma takiego prostego okienka OK/Cancel w PS.

co ciekawe, można takie okienko wyświetlić bez Forms! w taki sposób:

Add-Type -AssemblyName PresentationFramework
[System.Windows.MessageBox]::show("Choose another Resource Group?",'CONFIRM','OKCancel')

pomimo, że wyglądają bardzo podobnie, i dają niemal ten sam efekt, pod spodem wydarzają się trochę inne rzeczy. jeden jest częścią PresentationFramework drugi Forms, mają inne konstruktory. lepiej używać Formsowego z dwóch powodów:

  • zazwyczaj to nie będzie jedyny element GUI, więc jeśli importujesz biblioteki .NET, lepiej już wybrać tą bardziej rozbudowaną w tym kierunq
  • wersja z PF nie pozwala w konstruktorze na zdefiniowanie okna nadrzędnego – magiczne '$this’ na pierwszej pozycji show($this,”Choose another Resource Group?”,’CONFIRM’,’OKCancel’)  – a w efekcie takie okienko często lądowało pod spodem czegoś aktywnego.

a co z readKey?!

jak już coś pisaliście co wymaga interakcji, powinniście zadać pytanie – czemu nie użyć readKey? natywne, nie wymaga importu bibliotek, szybsze … i tak dalej.

zgoda. ale celem nadrzędnym jest wygoda endusera i założenie, że nie jest bystrym inżynierem (; kiedy zrobiłem readKey, a skrypt miał mieć GUI, sam łapałem się na tym, że czekałem i czekałem… aż zorientowałem się, że to skrypt czeka na mnie, a nie odwrotnie. załamanie logiki – tutaj interfejs a tu linia poleceń – jest bardzo złym podejściem. albo decydujemy się robić skrypt tak, albo inaczej – ale musi być spójnie. inaczej ani nie jest łatwy w użyciu ani prosty w strukturze.

readKey to nie GUI tylko metoda na interakcję bez GUI.

wersja Forms

całość do pobrania z GitHub . kilka uwag n00ba dotyczących pisania PS+Forms.

pierwszą rzeczą jaka rzuca się oczy to narzut ilości kodu. do wykonania mamy jedno polecenie (jedna linijka). w wersji opisywanej wcześniej wyszło 126 linii kodu, tutaj mamy już prawie 19o. jasne się staje że podstawowym problemem będzie możliwy bałagan wynikający z samej ilości. dla tego części dotyczące rysowania samego interfejsu warto oddzielić od reszty. niektórzy decydują się na utworzenie projektu, w ramach którego jest kilka oddzielnych pliqw, i definicje interfejsu wyrzuca się do takiego oddzielnego pliq. spoko, ale ze względu na spójność, przy takich małych toolach wolę trzymać wszystko w pojedynczym pliq. łatwiej go przesłać do niedoświadczonych użytkowników, wytłumaczyć że to taki plik i już, niż kazać tworzyć jakąś strukturę, czy martwić się, że ktoś kawałek usunął czy nie skopiował. ale to oczywiście kwestia wyboru – ważne, żeby sobie oczyścić kod i możliwie mocno oddzielić logikę od definicji.

nie jest to oczywiście do końca możliwe, bo tak, jak opisywałem poprzednio, logika jest de facto związana z interfejsem – trigger-action. klikniemy guzik to uruchomi się jakiś kawałek. całą sekwencyjność szlag trafia.

ja póki co przyjąłem metodę tworzenia regionów – widać znaczniki #region i #endregion które dzielą skrypt na bloki – tutaj 3 bloki – interfejs, akcje interfejsu i cała reszta. zaleta jest taka, że większość edytorów rozpoznaje ten znacznik i pozwala zwinąć tą część kodu żeby nie pasqdziła widoq.

na koniec

niewątpliwie pisanie skryptów z GUI jest dużo trudniejsze i dużo bardziej czasochłonne. tak, jak przy zwykłym skrypcie 6o-8o% czasu to praca nad logiką działania, tak tutaj, ok. 9o% czasu zjadło mi badanie reguł interakcji między poszczególnymi elementami. ok, uczę się więc potem będzie łatwiej, ale nawet przy tak banalnym skrypciq sprawdzenie czy odpowiednio wyczyszczą się wartości konkretnych kontrolek, czy finalnie ustawiona/przeczytana zmienna jest prawidłowa, czy może pozostało coś z klikania usera, czy guziki są aktywne kiedy trzeba, do tego jak to zoptymalizować, że nie ładowało w kółko po pół minuty…

do tego commandlety Az są… hmm.. nie działają zbyt dobrze q: connect-AzAccount się regularnie [niedeterministycznie] zawiesza po zabiciu okna logowania [cancel], zawiesza się dużo bardziej w Vistual Studio Code, a get-AzContex nie implementuje prawidłowo ErrorAction SilentlyContinue…. żeby tak podać najważniejsze. ogólnie to dość trudna biblioteka do współpracy, bez względu na GUI.

eN.

ITD – garść informacji

już za tydzień ITechDay. zastanawiałem się, jak to będzie wyglądało organizacyjnie, a ponieważ jestem po spotkaniu z organizatorem, garść informacji. jeśli jesteś zarejestrowanym uczestnikiem to pewnie już dostałeś instrukcje, ale IMHO najważniejsze:

 

  • SESJE NIE BĘDĄ NAGRYWANE. ideą jest utrzymanie klimatu konferencji. nie chodzi wyłącznie o wiedzę [choć oczywiście jest priorytetem] ale również o pewną ideę, jaka stoi za takimi eventami – wspólne spotkanie, networking, wymiana myśli na żywo.
  • czy to dobrze czy źle – każdy oceni sam, ale muszę powiedzieć, że przygotowanie całego środowiska wygląda bardzo ciekawie – już samo obejrzenie jak to można zorganizować za pomocą Teams/TLE będzie na pewno ciekawym doświadczeniem.
  • warto również zapoznać się od razu z agendą i ustalić sobie co chcecie zobaczyć – bo równocześnie będzie toczyć się kilka sesji, a jak to w starym sucharze z żabą – raczej się nie rozdwoicie.
  • każdy z uczestników oraz prelegentów dostanie konto konferencyjne – anonimowe logowanie będzie niemożliwe. a to oznacza, że bez rejestracji się nie wbijesz – jeśli więc jeszcze chcesz dołączyć, sugerowałbym się pospieszyć.

w dobie 'wszystko zdalnie’ uczestniczyłem już w różnych eksperymentach – ten niewątpliwie będzie największym/najbardziej rozbudowanym. jedną z najcenniejszych funkcji konferencji jest networking, i ta formuła ma go umożliwić. podobnie do realnego wydarzenia będą 'stoiska partnerów’ czyli oddzielne breakout rooms gdzie można będzie zapoznać się ofertami sponsorów i dowiedzieć czegoś na temat ich produktów, hydepark aka „wirtualna pizza” – miejsce, gdzie będzie można swobodnie sobie chatować z innymi i kilka innych ciekawych pomysłów.

…reszta już w rękach uczestników.

PS. a w tym tygodniu virtualny Ignite. tak dla porównania q:

eN.

ITechDay 2o2o

ITD2o’

już 29.IX, [przekornie] ostatni wtorek miesiąca, odbędzie się konferencja ITechDay. również będę miał zaszczyt poprowadzić jedną z sesji. niestety, nadal w atmosferze covidowym, czyli zdalnie, w postaci Teams Live Events, ale co najważniejsze – live. modne ostatnio robi się ogłaszanie 'konferencji’, które okazują się spreparowanym portalem z sesjami offline…. nie tutaj (:

…bardzo nie lubię sesji zdalnych, brak kontaktu z publiką nie daje feedbacku… ale cóż. znak czasów. mam nadzieję, że ITD21′ odbędzie się już w pełni na żywo. jest opcja komentowania, co prawda z opóźnieniem ~3osec, ale zawsze. przynajmniej nie ma problemu z wejściówkami (;

eN.

OFICJALNA NOTKA

Społeczność WGUiSW.org wraz z Partnerami gorąco zapraszają na kolejną konferencję z cyklu ITechDay.

Wydarzenie odbędzie się w formule online z wykorzystaniem platformy Microsoft Teams.

Tematami wiodącymi konferencji będą:

  • rozwiązania chmury publicznej i prywatnej,
  • aspekty gromadzenia i bezpiecznego przechowywania danych,
  • zapewnienie wysokiej dostępności,
  • automatyzacja zadań w środowiskach IT,
  • analiza i ocena zabezpieczeń infrastruktury IT.

Sesje będą odbywały się równolegle w sześciu ścieżkach tematycznych:

  • Cybersecurity
  • Cloud IT
  • Case study
  • Innovation IT
  • Modern Workplace
  • Data & Dev

Sesje poprowadzą znani prelegenci posiadający bardzo bogate doświadczenie praktyczne poparte wieloma certyfikatami zawodowym.  

Udział w konferencji ITechDay jest bezpłatny.